Қазақстанда жол жүру ережесін бұзғандар үшін 50% жеңілдікті алып тастау ұсынылды

Қожаев Алматыда Жол қозғалысы ережелерін (ЖҚЕ) бұзу деректерінің күрт өскенін және қолданыстағы шаралардың тиімсіздігін атап өтті.

Статистикаға сәйкес:

🔹 2024 жылы Алматыда 4,2 миллионнан астам жол ережесін бұзу фактісі тіркелді;
🔹 Оның 3,7 миллионынан астамы автоматты камералардың көмегімен анықталған;
🔹 Бірақ айыппұл жүйесі қайталанатын заңбұзушылықтардың алдын ала алмай отыр.

Негізгі мәселелер

Айыппұлдар көлік иесіне тағайындалады, ал оның жүргізу тарихы ескерілмейді. Бұл жол ережесін жүйелі түрде бұзатындар үшін жауапкершілікті айналып өтуге мүмкіндік береді.

“Мысалы, бір жүргізуші бір жыл ішінде 143 рет ереже бұзған. Оның жалпы айыппұл сомасы 3 миллион теңгеден асқан. Бірақ 50% жеңілдіктің арқасында ол ЖҚЕ-ні бұза беруді жалғастырады”, – деді Қожаев.

Автофиксация жүйесі жүргізушінің шеберлігі мен қауіпті әрекеттерге бейімділігін бағалай алмайды. Бұл жол-көлік оқиғаларына, соның ішінде қайғылы жағдайларға әкеліп отыр.

Ұсынылған шаралар:

• 10 және одан да көп рет ЖҚЕ бұзған жүргізушілерді теориялық емтиханды қайта тапсыруға міндеттеу;
• қайталанатын заңбұзушылықтар үшін жауапкершілікті қатаңдату;
• жүргізуші куәлігін уақытша тоқтату;
• ЖҚЕ бұзу санына байланысты сараланған жаза жүйесін енгізу;
• айыппұлдарға берілетін 50% жеңілдікті алып тастау.

Халықаралық тәжірибе негізінде:

🇩🇪 Германияда – жүргізушілерге айыппұлдық ұпайлар беріледі;
🇫🇷 Францияда – қайталанған заңбұзушылықтар үшін жүргізуші куәлігі уақытша тоқтатылуы мүмкін;
🇸🇬 Сингапурда – ереже бұзғандар ПДД бойынша қайта емтихан тапсыруға міндеттеліп, тіпті көліктері тәркіленеді.

Қожаевтың айтуынша, қазіргі айыппұл жүйесі жүйелі ереже бұзушыларға әсер етпейді. Сондықтан нақты әрі тиімді жаза шараларын енгізу қажет.