Реклама
Реклама
Реклама
Реклама
10 000 тг

Лицензия №23019645 от 06.09.2023

300 000 тг

Лицензия №24358082 от 25.07.2024

10 000 тг

Лицензия №23019645 от 06.09.2023

300 000 тг

Лицензия №24358082 от 25.07.2024

Бұлшықет жадының құпиясы: жылдам формаға оралудың ғылыми тәсілі

Сарапшы, спорт журналисі
11.08.2025, 08:00

Спортпен ұзақ үзілістен кейін қайта айналысып, бұрынғы формаңызға тез оралған кезіңіз болды ма?
Бұл – бұлшықет жады (мышечная память) деп аталатын феномен.

Барлық фото: ашық дереккөздерден алынған
Реклама
Реклама

Ол бұлшықеттердің жаттығуларға бейімделуін есте сақтап, үзілістен кейін күш пен көлемді жылдам қайтаруға көмектеседі.

Бұлшықет жады қалай жұмыс істейді?

Ғылыми зерттеулер көрсеткендей, бұлшықет жады екі негізгі механизмге сүйенеді:

  1. Нерв жүйесі қозғалысты есте сақтайды – жаттығу техникасы мен қимыл дағдылары миға жазылып қалады.

  2. Бұлшықет жасушаларындағы миоядролар сақталады – бұрын қалыптасқан бұлшықет құрылымы қайта тез қалпына келеді.

Дәлелденген: Бірнеше жыл спорттан қол үзіп кетсеңіз де, бұрын жаттыққан бұлшықеттеріңіз жаңадан бастаған адамға қарағанда 2-3 есе тез қалпына келеді.

Бұлшықет жадыны қалай дамытуға болады?

Мықты бұлшықет жады қалыптастыру үшін:

  • Тұрақты жаттығу – кемінде 3-6 ай үздіксіз дайындалу.
  • Дұрыс техника – ми тек дәл және қайталанатын қимылды жақсы есте сақтайды.
  • Жүктемені біртіндеп арттыру – салмақ пен қарқындылықты кезең-кезеңімен көтеру.

Топ-5 жаттығу

Бұл жаттығулар ми мен бұлшықет байланысын ең тиімді қалыптастырады:

Штангамен отырып тұру

  • Барлық негізгі бұлшықет топтарын қамтиды.
  • 3-4 сет × 8-12 қайталау.

Станоктан тарту 

  • Арқа, аяқ және корпус координациясын дамытады.
  • 3-4 сет × 6-10 қайталау.

Турникке тартылу 

  • Арқа мен қол күшін арттырады.
  • 4 сет: бұлшықет шаршағанша.

Жатып сығымдау 

  • Кеуде және трицепс жадысын қалыптастырады.
  • 3-4 сет × 8-12 қайталау.

Планка

  • Корпустың тұрақтылығын арттырады.
  • 3-5 сет × 30-90 секунд.

Бұлшықет жады қанша уақыт сақталады?

  • 1-3 айлық дайындықтан кейін – шамамен бір жылға дейін.

  • 1 жылдан артық дайындықтан кейін – бірнеше жылға дейін.

Мысал: Бұрын 15 рет тартылған болсаңыз, үзілістен кейін қысқа уақытта 10-12 ретке қайта жетесіз. Жаңадан бастаған адамға бұл нәтижеге жету үшін бірнеше ай қажет болады.

Жақсы нәтиже үшін 3 кеңес

  1. Саналы жаттығу: тек жаттығуды орындау емес, бұлшықетті сезіну.
  2. Бір техниканы сақтау: жиі өзгерту жадыны әлсіретеді.
  3. Ұзақ үзілістен қашу: айына 1-2 жеңіл жаттығу да нәтижеңізді сақтайды.

Бұлшықет жады – шынайы ғылыми факт. Дене жүктемені жылдар бойы есте сақтай алады. Негізгі күштік жаттығуларды (отырып тұру, тарту, сығымдау) ұзақ мерзімде орындау арқылы әсерін барынша арттыруға болады.

Реклама
Реклама

Серіктес жаңалықтары