Қазақстанда айыппұлды кешіктіріп төлеу қымбатқа түседі

Айыппұлды қанша уақыт ішінде төлеу керек?

Қазақстан Республикасы Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексінің (ӘҚБтК) 894-бабына сәйкес, әкімшілік айыппұлды шешім заңды күшіне енген күннен бастап 30 күн ішінде төлеу қажет. Мерзімді өткізіп алсаңыз, қосымша шығындар мен қиындықтар күтеді.

Айыппұлды кешіктірсеңіз, қанша қосымша төлеуге тура келеді?

30 күндік мерзімді өткізіп алсаңыз, айыппұл сомасы автоматты түрде бастапқы соманың 25%-ына өседі.

Мысалы: 

Бастапқы айыппұл — 5 АЕК (2025 жылы 18 460 теңге).

25% өсім — қосымша 4615 теңге.

Жалпы төлеуге тиіс сома — 23 075 теңге.

Яғни, уақытында төлемеу – қалтаңызға артық шығын әкеледі.

Айыппұлды мүлде төлемесеңіз не болады?

Егер айыппұлды тіпті өсім қосылғаннан кейін де төлемесеңіз, іс сот орындаушыларына өтеді. Бұл жағдайда келесі салдарлар болуы мүмкін:

• Банктік шоттарға тыйым салу.
• Шетелге шығуға шектеу қою.
• Мүлікті тәркілеу және оны қарызды өтеу үшін сату.
• Шоттардан мәжбүрлі түрде қаражат алу.
• Ерекше жағдайларда — 5 тәулікке дейін әкімшілік қамауға алу.

Айыппұлдарды қалай тексеруге болады? 

• eGov.kz электронды үкімет порталына кіріңіз.
• Kaspi.kz, Halyk Homebank сияқты банктік мобильді қосымшаларды қолданыңыз.
• Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің ресми сайтына кіріңіз.
• Автоматтандырылған хабарламаларды іске қосу айыппұлдарды дер кезінде төлеуге көмектеседі.

Егер төлеу мерзімін өткізіп алсаңыз не істеу керек?

Егер 30 күндік мерзімді өткізіп алсаңыз:

• Қосымша 25%-ды ескере отырып, айыппұлды дереу төлеңіз.
• ҚР Әділет министрлігінің сайтынан атқарушылық іс жүргізу бар-жоғын тексеріңіз.
• Егер іс сот орындаушыға берілсе, борыш сомасы мен өтеу тәртібін анықтап алыңыз.

Мерзім өткеннен кейін айыппұлды жеңілдікпен төлеуге бола ма?

Жоқ. 50% жеңілдік тек шешім заңды күшіне енгеннен кейінгі алғашқы 7 күнде ғана қолданылады. 30 күн өткеннен кейін толық соманы және үстеме пайызды төлеу керек болады.

Айыппұлдың өсуін даулай аламын ба?

Айыппұл сомасының 25%-ға ұлғаюы — заңмен автоматты түрде қарастырылған шара. Сондықтан оны даулау мүмкін емес. Бірақ бастапқы айыппұл шешіміне күмәніңіз болса, оны 10 күн ішінде сот тәртібімен даулауға құқығыңыз бар.

Қазақстандықтарға пайдалы кеңестер

1. Айыппұлды алған соң бірден, мүмкіндігінше алғашқы 7 күнде төлеңіз.
2. Қарыздарды үнемі қадағалап отырыңыз.
3. Жаңа айыппұлдар туралы автоматты хабарламаларды қосыңыз.