2025 жыл қазақстандық спорт үшін «жеңіс жылы» болып есте қалған жоқ. Кей бағытта нәтиже төмендеді, кей жерде басқарушылық шешімдер сұрақ тудырды, ал халықаралық ареналарда жанкүйер күткен серпіліс байқалмады.
Құрлықтық деңгейдегі қысқы кешенді жарыс сегіз жыл бойы өтпей келді. Қытайдың Харбин қаласында өткен Азиада Қазақстан құрамасы үшін ауыр статистикамен аяқталды.
Қазақстан алтын медаль саны бойынша антирекорд тіркеді — 4 алтын.
Бұл көрсеткіш 2007 жылмен салыстырғанда екі алтынға аз.
Қысқы спорт түрлеріндегі жүйелі дайындық, резерв және халықаралық бәсеке деңгейі тағы бір рет өзекті мәселе болып шықты.
Қазақстан құрамасы турнирді үміт сыйлай бастап еді. Өмір үшін күрестегі тікелей бәсекелес Норвегияны ұтты. Бірақ соңғы нәтиже жанкүйерді тағы да жабырқатты. Команда элиталық дивизионнан төмен түсіп, бірінші дивизионға кетті.
Айта кетерлігі, турнирде спорттық нәтижеден бөлек, делегациядағы басшылық құрамның тым көптігі де жиі сөз болды. Мұндай «VIP-контингентпен» кейбір фаворит құрамалардың өзі мақтана алмайды.
Бастапқы мақсат — жеңіске жету еді. Бірақ турнир өрбіген сайын жоспар «кемі медаль іліп кетуге» ауысты. Өкінішке қарай, ол да орындалмады.
Құрлықтың ең мықты құрамалары толық келмеген жағдайда да Қазақстан 4-орынмен шектелді. Бұл нәтиже әйелдер волейболындағы бәсекеге қабілеттілік пен кадрлық тереңдік мәселесін қайта көтерді.
Әйелдер құрамасы әлем чемпионатында бірде-бір медаль ала алмады. Кей белдесулерде есеп айырмасы да көңіл көншітпеді. Соның салдарынан жанкүйер мен мамандар арасында бас бапкердің жұмысына қатысты пікірталас күшейді.
Қазақстан бұл әлемдік додаға өте аз құраммен аттанды. Құрамды бұрын африкалық болған бірқатар спортшы күшейткені айтылды. Бірақ жалпы нәтиже «атақ әкелетін деңгейге» жетпеді.
Мұнда мәселе тек бір жарыстың көрсеткішінде емес: жеңіл атлетикада ұзақмерзімді жүйе, балалар-жасөспірім спортын іріктеу және халықаралық стандартқа сай дайындық әлі де әлсіз көрінеді.
Қазақстанның ерлер теннис құрамасы соңғы үш жылда бұрынғы тұрақтылығын жоғалта бастады. Мұны нәтижелер де айғақтайды:
Бірінші әлемдік топта Қазақстан Оңтүстік Кореядан 1:3 есебімен ұтылды.
Тіпті Александр Бублик қатыспаған күннің өзінде мұндай қарсыластан өтуге мүмкіндік бар еді деген пікір көп. Бұл — құрамдағы екінші-үшінші нөмірлердің деңгейі, дайындық пен стратегияға қатысты сұрақтарды көбейтті.
Маңызды кешенді турнир — Исламиадаға қазақстандық боксшылардың бармағаны спорт қоғамдастығында түсінбестік тудырды: «Маңызды емес деп санады ма?» деген сауал да қойылды.
Ал дәл осы тұста Өзбекстан боксты басым бағыттардың бірі ретінде таңдап, тәуекелге барып ұтты деген бағалар айтылды. Қазақстан құрамасы Ислам ынтымақтастығы ойындарында жалпы есепте де «басынан асырып» нәтиже көрсете алмады.
Қысқы жеке спорт түрлерінде жағдай бұрынғы сценарийге ұқсас. Әлем кубогы кезеңдері мен әлем чемпионаттарында қазақстандық спортшыларды қатысушылар тізімінің соңынан жиі көреміз. Бұл — көңіл құлазытатын, әрі «жүйелі өзгеріс керек» дегенді еске салатын белгі.
Желтоқсанда «Qazaq Style» тарихи белеске жақын тұрды: кубалық Эрисланди Лараны жеңсе, орта салмақта үш бірдей титул туралы әңгіме шығатын еді. Алайда ақпарат кеңістігінде допинг-тестке қатысты дау тарап, жағдай күрделене түсті.
Маңыздысы: мұндай істерде түпкілікті шешімді ресми органдар мен процедуралар шығарады. Дегенмен дау спортшының алдағы ірі жекпе-жектер жоспарына әсер етуі мүмкін деген қауіп бар.
